در گفتگو با وحید رستمی کارشناس حوزه هوش مصنوعی با رویکرد امنیت بررسی شد: جایگاه هوش مصنوعی در امنیت و نظارت تصویری

امروزه امنیت به یکی از شاخصه های اساسی زندگی در جوامع انسانی بدل شده است تا جایی که بسیاری از کارشناسان، امنیت را در کنار نیاز های اصلی هرم مازلو طبقه بندی می‌کنند. در واقع نیاز انسان به امنیت یک امر ضروری و انکارناپذیر است؛ به گونه ای که شاید بتوان آن را از بسیاری جهات در درجه نخست اهمیت قرار داد. چرا که اگر انسان از همه مواهب یک زندگی ایده آل برخوردار باشد ولی سایه ترس و وحشت بر زندگی سایه افکنده باشد، تمام لذت های امکانات و شرایط ایده آل فراهم شده زیر سوال می‌رود. فلذا بشر از همان ابتدای خلقت همواره در صدد حفاظت و مراقبت از خویش بوده و این امری ذاتی و فطری است. هر چند امنیت دارای ابعاد و لایه های مختلفی است ولی یکی از لایه های امنیت، حفاظت محل سکونت در برابر حوادث غیر مترقبه نظیر آتش سوزی، انفجار و آسیب های ناشی از تعرض سارقان و … است. استفاده از دوربین های مدار بسته و سایر وسایل حفاظتی سالهاست که در منازل شخصی، ادارات، کارخانجات و … مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما به دلایل گوناگون استفاده از ورژن قدیمی این وسایل کارایی خود را از دست داده است. سیستم‌های نظارت تصویری فعلی فقط قادر به ظبط اتفاقات هستند و تنها زمانی مفید واقع می‌شوند که حرکت مشکوکی توسط تیم امنیت در لحظه وقوع آن هم بطور تصادفی دیده و تشخیص داده شود. به عنوان مثال دوربین و یا سیستم های دزدگیر قادر به تشخیص حیوان از انسان نیستند و حتی با ورود حشرات یا جوندگان اقدام به هشدار می‌کند که عملاً کارایی این دست وسایل را زیر سوال می‌برد. اما با اضافه شدن هوش مصنوعی به دایره واژگان ایمنی و حفاظت به ویژه در بحث دوربین های مدار بسته، انقلابی در این خصوص حادث شد و بسیاری از نواقص گذشته مرتفع شدند. با ورود هوش مصنوعی نارضایتی کاربران نسبت به نتایج تحلیلی مبتنی بر قوانین گذشته مثل عدم دقت در طبقه بندی ها و تمایز بین اشیا از بین رفت و به تبع آن شاهد حذف هشدارهای اشتباه و غیر ضروری هستیم. به کارگیری هوش مصنوعی باعث شده تا بسیاری از نیاز های حفاظتی در بخش های مختلف خانگی، اداری و صنعتی مرتفع شود. قابلیت هایی نظیر شناسایی چهره افراد و مطابقت با چهره افراد منزل یا سازمان، تحلیل رفتار، ردیابی اشیاء، مدیریت صف، تشخیص حوادث نظیر سقوط یا انفجار، ارائه نقشه حرارتی، تشخیص درگیری، تشخیص بی هوشی افراد، شمارش افراد، شمارش ترافیک و تشخیص پلاک خودرو و….. به مختصات تجهیزات امنیتی جدید افزوده شده است. در نتیجه دوربین های مداربسته فراتر از ثبت تصویر و ارائه آن به تجزیه و تحلیل داده ها و ارسال هشدار به موقع تشخیص و پیشگیرانه می‌کنند. آنالیز رفتاری و ساختاری تجهیزات جدید با رویکرد هوش مصنوعی و قابلیت تشخیص انسان، وسیله نقلیه و موتور باعث شده تا مدیریت سازمان ها و ساختمان با ظرافت بیشتری صورت گیرد و حتی می‌توان با شناسایی چهره افرادمجاز نسبت به باز و بسته کردن خودکار درب مجموعه های مختلف و ممانعت از ورود خودروها و موتور های ناشناس جلو گیری کرد. از دیگر مزایای سیستم های دوربین مداربسته مبتنی بر هوش مصنوعی این است که می‌توانند خطاهای انسانی را جبران کنند. به این معنی که هیچ اتفاق یا تهدیدی نادیده نمی‌ماند و هیچ اطلاعات یا جزئیاتی از دست نمی‌رود. در حقیقت این ساختار به مدیریت کارخانجات بزرگ کمک می‌کند و با زمان بندی می‌توان از عدم استفاده از دستکش یا کلاه ایمنی، عدم حضور پرسنل بخش مونیتورینگ و یا در مجاورت دستگاه های خاص در زمان ترک ارادی یا غیر ارادی موقعیت ( به دلیل بروز حادثه) آگاه شد. قدرت هوش مصنوعی تا جایی است که حتی تشخیص بدون چهره (faceless recognition) را نیز ممکن می‌کند. بدین صورت که افراد با استفاده از فاکتورهایی مانند قد، طرز ایستادن و غیره نیز قابل تشخیص و شناسایی هستند. در این صورت تعداد هشدارهای اشتباه و در نتیجه هزینه‌های عملیاتی این سیستم‌ها را، به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. دید یک دوربین معمولی از یک فضای عمومی ممکن است توسط آب‌وهوا مانند باران یا مه پنهان شود، یا ممکن است توسط اشیاء فیزیکی خاصی مانند: شاخ و برگ – تار عنکبوت – حشرات بر روی لنز دوربین و …، دربرگرفته باشد. برای انسانی که دوربین را مشاهده می‌کند، این موانع می‌تواند تشخیص خطرات امنیتی احتمالی را دشوار کند. با این حال، برای یک دوربین مداربسته هوش مصنوعی، می‌تواند بی‌طرفانه به همه دوربین‌های موجود در یک منطقه به‌طور همزمان نگاه کند و آنها را با میلیون‌ها تصویر مرجعی که پردازش می‌کند برای شناسایی مؤثرتر یک مزاحم یا خطر، مقایسه کند.