ضرورت حمایت روانی از سالمندان در جامعه به قلم تکتم قنبری عبدالملکی ( کارشناس ارشد پرستاری)

تکتم قنبری عبدالملکی در یادداشتی نوشت: طیپنجاهسالاخیرتوسعه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی وبهدنبالآنافزایشامید زندگیمنجر به ایجاد تغییرات قابل ملاحظه ای در ساختار جمعیتی جهان شده است، به طوری که طی این مدت تعداد سالمندان به طور قابلملاحظه ایافزایشیافتهاست. شاخصهايآماريبیانگراینحقیقتاندکهروندپیرشدنجمعیتدرکشورمانیزآغازشدهاست. براساس سرشمارینفوسومسکنسال1395جمعیت60سالوبالاتر 9.3درصدازجمعیتایرانراتشکیلمی دهد. افزایش جمعیت سالمندان در جامعه باعث به وجود آمدن دیدگاه ها و نظرات مختلفتی در خصوص افزایش کیفیت زندگی آنها و نحوه تعامل تعامل با آنها شده است. شرایط جسمی و روحی روانی سالمندان، احساس نیاز به کمک دیگران در انجام برخی امورات شخصی، بیماری و تنهایی باعث می‌شود تا اعتماد به نفس و شادابی در میان سالمندان کاهش یابد و همین امر موجب افسردگی یا سرخوردگی آنان و یا حتی بروز احساس سربار بودن در میان سالمندان شود. هجوم این تخیلات منفی در کنار ناراحتی های جسمی که شاخصه دوران سالمندی است باعث می‌شود تا سالمندان از لحاظ روحی دچار مشکلات عدیده شوند که قطعاً در شرایط زندگی روزمره آنها تاثیر خواهد گذاشت. نقش خانواده و توسعه روابط بین نسلی در کاهش این مخاطره نقشی انکار ناپذیر است. بدون شک تاثیر حمایت اجتماعی میان نسلی، حمایت های روانی خانواده و داشتن نگاه توام با احترام و توانمندی به این نسل بر عزت نفس در سالمندان می‌افزاید و همین موجب تقویت روحیه سالمندان و ایجاد نشاط و آرامش در بین آنان خواهد شد. این حمایت ابعاد و صورت های گوناگونی دارد که بخش اعظمی از آن وابسته به نوع نگاه تک تک اعضای خانواده و دکترین خانواده در حفظ و بقای بنای ساختار خانواده است. نظرخواهی، استفاده از تجارب و دخالت دادن آنها در تصمیم گیری های خانوادگی نظیر خرید و فروش، ادامه تحصیل، کار اقتصادی، خرید لوازم منزل و ... از بزرگترین رموز ایجاد اعتماد به نفس و جلوگیری از سرخوردگی و افسردگی در بین این نسل محسوب می‌شود.

تلاش در خصوص ایجاد زمینه خودمراقبتی در سالمندان نیز از دیگر مواردی است که در بحث آموزش سالمندان باید بدان توجه شود. علیرغمرشدجمعیتسالمندانکشور و تغییراتهرمجمعیتیکشور،هنوزبرنیازهایسالمندانبهعنوانیک گروهآسیبپذیرجامعهتمرکزنشدهاست و مدل آموزشی در خصوص حمایت و خودمراقبتی سالمندان طراحی نشده است. از طرفیترکیبجمعیتیفعلیکشوررا نسلجوانتشکیلمیدهدودرآیندهاینهچنداندورآنانهم وارددورانپیریمیشوند. فلذا ضرورت  ارتقاء وبهبودابعادمتعددمؤثردرکیفیتو رضایت زندگیسالمندان بیش از پیش مشخص می‌گردد.

امید است مسئولان آموزش کشور در کنار توجه به نسل جوان که موتور محرکه مملکت محسوب می‌شوند نگاهی پایدار و آینده محور به نحوه حمایت از سالمندان در دوره سالمندی داشته باشند تا زمینه ایجاد شرایطی مطلوب و کم تنش برای سالمندان در جامعه فراهم شود و سالمندان با کمترین دغدغه این دوران را سپری کنند.