چالش‌ها و استراتژی‌های انطباقی در مدیریت شهری محمد رضا نوروزی – فعال اجتماعی

چالش‌ها و استراتژی‌های انطباقی در مدیریت شهری

محمد رضا نوروزی – فعال اجتماعی

چالش‌ها و تلاش برای به حداقل رساندن تبعات منفی آنها نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک و تدوین استراتژی‌های انطباقی است تا شرایط به وجود آمد به صورت پایدار و کارآمد مدیریت شوند.

محمد رضا نوروزی در یادداشتی نوشت: مدیریت شهری به معنای راهبردها، برنامه‌ها و فعالیت‌هایی است که در جهت تامین نیازمندی های عمرانی، ترافیکی، فرهنگی، اقتصادی، رفاهی، آموزشی و ... شهر و شهروندان برنامه ریزی، طراحی، اجرا و ارزیابی می‌شوند.

نتایج تحقیق کارشناسان نشان می‌دهد برنامه ریزی در جهت دستیابی به اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در فرایند مدیریت شهری امری بسیار مهم و اساسی تلقی می‌شود. چرا که برنامه ریزی مناسب و استفاده از ظرفیت های متفاوت در مدیریت یکپارچه شهری، فضای شهری را متناسب زندگی ساخته و حرکت به سمت توسعه پایدار را تسهیل می‌کند.

امکان سنجی پیاده محور کردن معابر شهری، مشارکت شهروندان در ارایه خدمات شهری در مدیریت محله ها، مدیریت پایدار شهری و ارتقای سرمایه اجتماعی، تلاش در جهت ارتقاء فرهنگ شهروندی، یافتن راهکارهای درآمد پایدار شهری، بازآفرینی شهری با رویکرد احیاء بافت های فرسوده و بهسازی محیطی، توسعه فضای سبز شهرها با رویکرد ارتقاء کیفیت زندگی شهری، به کار گیری رسانه ها در آموزش و ترویج فرهنگ و پیگیری راهکارهای توسعه گردشگری های نوین از جمله برنامه هایی هستند که اجرای آنها در شهر ها، علاوه بر تسطیح مسیر دستیابی به توسعه پایدار، ایجاد اشتغال و افزایش بهره وری از ظرفیت های شهری، در بهبود کیفیت فردی زندگی افراد نیز تاثیرات بسزایی دارند.

اما در این نباید از چالش های مدیریت شهری که مانعی در تحقق اهداف مدیریتی می‌شوند، غافل شد.

در واقع گاهی اوقات مدیریت شهری متاثر از عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و فناوری با چالش های جدی مواجه می‌شود که برخی از آنها اختلالات گسترده ای در این دست مدیریت ایجاد می‌کنند.

در حقیقت فاکتورهایی نظیر تراکم جمعیت و مهاجرت، زیرساخت‌های فرسوده و ناکافی، آلودگی محیط زیست، امنیت عمومی، ترافیک، کمبود فضای تفریحی، تخریب محیط زیست، تغییرات اقلیمی، بروز حوادث غیر مترقبه و ... با تحمیل شرایط جدید و پیش بینی نشده به مدیران و متولیان امر، مدیریت شهری را با چالش های اساسی مواجه می‌سازند.

بروز این چالش ها حتی در جوامع متمدن و پیشرفته نیز اجتناب ناپذیر است و نمی‌توان مدعی پیش بینی و پیشگیری تمام چالش های اجتماعی و غیر اجتماعی و اقتصادی و ... شد.

اما حل این چالش‌ها و تلاش برای به حداقل رساندن تبعات منفی آنها نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک و تدوین استراتژی‌های انطباقی است تا شرایط به وجود آمد به صورت پایدار و کارآمد مدیریت شوند.

در چنین شرایطی تلاش در جهت افزایش تاب آوری اقتصادی، ترافیکی و فرهنگی شهری می‌تواند به مدد مدیران شهری آمده و بحران ها و چالش های موجود را مدیریت یا کم اثر کنند.

اما تحقق این مأموریت یا راهبرد مستلزم داشتن نگاه جامع محور و استفاده از ظرفیت های نظری و عملیاتی شهر، شهروندان و کنشگران شهری است. به خاطر داشته باشیم اثرات مثبت استفاده از ظرفیت پذیرش تکثر و تنوع کنشگران با قابلیت های متنوع و به روز و ایجاد یکپارچگی و وحدت رویه در تصمیم سازی و سیاستگذاری، اولین گام در تقویت و احیای مدیریت شهری محسوب می‌شود.